دستگاه اطلس

برند «اطلس» در زمینه دستگاه‌های حفاری معمولاً به شرکت «اطلس کوپکو» (Atlas Copco) اشاره دارد که یک شرکت سوئدی معتبر در تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی، از جمله دستگاه‌های حفاری، است. در ایران، این نام گاهی به اشتباه با محصولات دیگر (مثل خودروی سایپا اطلس)混淆 (ترکیب) می‌شود، اما با توجه به پرس‌وجوی شما که بر قطعات و دستگاه‌های حفاری تمرکز دارد، فرض می‌کنم منظور شما تجهیزات حفاری اطلس کوپکو باشد. در ادامه، به بررسی انواع محصولات دستگاه‌های حفاری اطلس کوپکو، انواع قطعات شامل موتور، زیربندی، برقی، گیربکس، بدنه و همچنین قطعات مهم و مصرفی آن می‌پردازم.

انواع محصولات دستگاه حفاری اطلس کوپکو
اطلس کوپکو طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های حفاری را برای کاربردهای مختلف از جمله معدن، تونل‌سازی، اکتشاف و ژئوتکنیک تولید می‌کند. برخی از انواع محصولات حفاری این برند عبارتند از:

دریل واگن‌ها (Drill Rigs):
دریل واگن‌های هیدرولیکی و پنوماتیکی برای حفاری در معادن روباز و زیرزمینی.
مثال: سری FlexiROC و SmartROC برای حفاری سطحی.
جامبو دریل‌ها (Jumbo Drills):
دستگاه‌های بزرگ برای حفاری تونل‌ها و فضاهای زیرزمینی.
مثال: سری Boomer برای حفاری تونل.
دستگاه‌های حفاری اکتشافی (Exploration Drilling Rigs):
برای مغزه‌گیری (Coring) و نمونه‌برداری از لایه‌های زمین.
مثال: سری Diamec و Christensen.
دستگاه‌های حفاری پودری (RC Drilling):
برای حفاری سریع و جمع‌آوری نمونه‌های پودری در اکتشاف معدنی.
مثال: سری Explorac.
کمپرسورهای مرتبط با حفاری:
کمپرسورهای اسکرو، پیستونی و پرتابل برای تأمین هوای فشرده موردنیاز دستگاه‌های پنوماتیکی.
مثال: سری GA و XAS.
این دستگاه‌ها بسته به نوع پروژه (معدن، سدسازی، تونل‌سازی یا اکتشاف) طراحی شده‌اند و از فناوری‌های پیشرفته‌ای برخوردارند.

انواع قطعات دستگاه حفاری اطلس کوپکو
قطعات دستگاه‌های حفاری اطلس کوپکو به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که شامل موتور، زیربندی، برقی، گیربکس و بدنه می‌شود. در ادامه، این دسته‌بندی را با جزئیات بررسی می‌کنم:

1. موتور (Engine):
وظیفه: تأمین نیروی محرکه اصلی دستگاه.
انواع قطعات:
پیستون‌ها و رینگ‌ها
سرسیلندر
پمپ سوخت
توربوشارژر (در مدل‌های دیزلی پیشرفته)
فیلترهای هوا و روغن موتور
برند موتور: اغلب از موتورهای دیزلی معتبر مثل Cummins یا Deutz استفاده می‌شود.
2. زیربندی (Undercarriage):
وظیفه: پشتیبانی از وزن دستگاه و امکان جابه‌جایی در زمین‌های ناهموار.
انواع قطعات:
زنجیرها و چرخ‌ها (در مدل‌های شنی‌دار)
رولرها و آیدلرها
سیستم تعلیق
شاسی اصلی
3. برقی (Electrical):
وظیفه: تأمین انرژی الکتریکی برای کنترل و عملکرد سیستم‌ها.
انواع قطعات:
دینام و استارت
باتری
سنسورها (فشار، دما، موقعیت)
سیستم کنترل الکترونیکی (ECU)
کابل‌ها و سوئیچ‌ها
4. گیربکس (Gearbox):
وظیفه: انتقال نیرو از موتور به مته یا سیستم‌های حرکتی.
انواع قطعات:
چرخ‌دنده‌ها
شفت‌ها
کلاچ (در مدل‌های خاص)
سیستم هیدرولیک مرتبط با گیربکس
روغن گیربکس
5. بدنه (Body):
وظیفه: حفاظت از اجزای داخلی و ایجاد ساختار اصلی دستگاه.
انواع قطعات:
دکل حفاری (Mast)
کابین اپراتور
پنل‌های بدنه
سپرها و محافظ‌ها
قطعات مهم و مصرفی
قطعات مصرفی به قطعاتی گفته می‌شود که به دلیل سایش، فشار یا استفاده مکرر، نیاز به تعویض دوره‌ای دارند. برخی از مهم‌ترین قطعات مصرفی دستگاه‌های حفاری اطلس کوپکو عبارتند از:

مته‌ها (Drill Bits):
انواع: مته‌های الماسه، ماتریسی، فولادی.
کاربرد: برش و نفوذ به سنگ یا خاک.
فیلترها (Filters):
انواع: فیلتر هوا، فیلتر روغن، فیلتر هیدرولیک.
اهمیت: حفظ عملکرد موتور و سیستم هیدرولیک.
رادها (Drill Rods):
وظیفه: انتقال نیرو و چرخش به مته.
ویژگی: مقاوم در برابر سایش و فشار.
شانک (Shank) و کوپلینگ (Coupling):
وظیفه: اتصال مته به راد و انتقال انرژی.
مصرفی به دلیل سایش در تماس با سنگ.
نازل‌ها (Nozzles):
وظیفه: تزریق گل حفاری یا آب برای خنک‌کاری و خارج کردن کنده‌ها.
تعویض به دلیل فرسودگی.
کاسه نمد (Seals) و اورینگ‌ها (O-Rings):
وظیفه: جلوگیری از نشت روغن یا مایعات هیدرولیک.
مصرفی به دلیل فرسایش در شرایط سخت.
پمپ‌ها (Pumps):
انواع: پمپ هیدرولیک، پمپ آب.
اهمیت: گردش مایعات و خنک‌کاری.
روغن‌ها و روان‌کننده‌ها:
انواع: روغن موتور، روغن هیدرولیک، گریس.
تعویض دوره‌ای برای حفظ عملکرد.
 
کیفیت قطعات: اطلس کوپکو به استفاده از مواد باکیفیت و طراحی مقاوم در برابر شرایط سخت معروف است. برای مثال، مته‌های الماسه این برند برای حفاری در سنگ‌های سخت بسیار کارآمد هستند.
تأمین قطعات در ایران: نمایندگی‌های رسمی مثل بازرگانی نظیرفخر در ایران خدمات پس از فروش و تأمین قطعات را ارائه می‌دهند، اما به دلیل تحریم‌ها، گاهی قطعات اصلی کمیاب یا گران‌قیمت می‌شوند.
نگهداری: تعویض به‌موقع قطعات مصرفی (مثل فیلترها و مته‌ها) عمر دستگاه را افزایش می‌دهد.